Current Problems of Psychiatry

Zespół jelita drażliwego – aspekty psychiatryczne

REVIEW PAPER

Curr Probl Psychiatry 2019; 20(1):35-48
DOI:10.2478/cpp-2019-0003

© 2019 Medical University of Lublin. This is an open access article distributed under the Creative Commons Attribution-NonComercial-No Derivs licence (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/)/)

Joanna Niedziałek , Marta Pachla , Aleksandra Kordyga, 
Łukasz Proć, Ewelina Soroka , Marcin Olajossy 

II Department of Psychiatry and Psychiatric Rehabilitation, Medical University of Lublin

Abstract

Introduction: Irritable bowel syndrome is a chronic gastrointestinal disease classified as a functional gastrointestinal disorder. It has been diagnosed on the basis of the so-called Rome IV criteria since 2016. The prevalence of IBS in the general population is about 10–20%, with most patients being women. The etiology of the syndrome is multifactorial and is associated with visceral sensory dysfunction, abnormalities of motor and secretory bowel function, a history of infectious diarrhea and abnormalities in gut microbiota, dysregulation of the brain-gut axis (the influence of the hypothalamic-pituitary-adrenal axis and sex hormones), genetic, psychosocial, and environmental factors, and the patient's personality traits. IBS patients may show differences in the structure and function of the brain when compared to healthy control individuals. Treatment of IBS involves the use of non-pharmacological interventions (psychotherapy, education, hypnotherapy, dietary modifications, regular physical activity) and pharmacotherapy (cholinolytic drugs, opioid receptor antagonists, tricyclic antidepressants, serotonin 5-HT3 receptor antagonists and 5-HT4 agonists).
Aim: The aim of the authors of this work is to draw attention to certain psychiatric aspects of the irritable bowel syndrome. It meets the criteria for a somatization disorder. Somatization is an important psychological factor directly related to the severity of IBS. It is estimated that the prevalence of psychiatric disorders among IBS patients ranges from 40% to 90% and is higher than in the general population. Affective disorders and anxiety disorders are the most commonly diagnosed.
Method: The article reviews the research and works available in the Google Scholar and PubMed databases combining the issue of IBS with psychiatric aspects, i.e. common for IBS and psychiatric disorders, etiopathogenesis, the concept of somatization in the context of IBS, and the coexistence of diseases and mental disorders with the irritable bowel syndrome. 

Conclusion: Further research is needed to determine the causes of comorbidity of IBS and mental disorders.

Keywords: irritable bowel syndrome, somatization, mental illness

Streszczenie

Wstęp: Zespół jelita drażliwego jest przewlekłą chorobą przewodu pokarmowego zaliczaną do czynnościowych zaburzeń żołądkowo-jelitowych, a jego rozpoznanie ustalane jest w oparciu o tzw. Kryteria Rzymskie IV z 2016 roku. Częstość występowania IBS w populacji ogólnej wynosi ok. 10-20%, z większym rozpowszechnieniem wśród kobiet. W etiologii zespołu jelita drażliwego uwzględnia się: zaburzenia czucia trzewnego, czynności motorycznej i wydzielniczej jelit, przebycie biegunki infekcyjnej i zaburzenia mikroflory, dysregulację osi mózg-jelito (wpływ osi podwzgórze-przysadkanadnercza oraz hormonów płciowych), czynniki genetyczne, psychospołeczne, środowiskowe oraz cechy osobowości pacjentów. Leczenie IBS obejmuje stosowanie metod niefarmakologicznych (psychoterapia, edukacja, hipnoterapia, modyfikacje dietetyczne, regularna aktywność fizyczna) oraz farmakoterapii (leki cholinolityczne, antagoniści receptora opioidowego, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, antagoniści receptorów serotoninowych 5-HT3 oraz agoniści 5-HT4).
Cel: Celem autorów niniejszej pracy jest zwrócenie uwagi na pewne aspekty psychiatryczne zespołu jelita drażliwego. Spełnia on bowiem kryteria zaburzenia somatyzacyjnego. Somatyzacja jest istotnym czynnikiem psychologicznym bezpośrednio związanym z nasileniem IBS. Szacuje się, że współczynnik rozpowszechnienia zaburzeń psychicznych wśród chorych na IBS waha się od 40% do 90% i jest większy niż w populacji ogólnej. Z IBS najczęściej współwystępują zaburzenia afektywne i zaburzenia lękowe.
Metoda: W artykule dokonano przeglądu, dostępnych w bazach Google Scholar i PubMed, badań i prac łączących zagadnienie, jakim jest IBS z aspektami psychiatrycznymi tj. wspólną dla IBS i zaburzeń psychicznych etiopatogenezę, pojęcia somatyzacji w kontekście IBS oraz współwystępowanie chorób i zaburzeń psychicznych z zespołem jelita drażliwego.
Wnioski: Konieczne są dalsze badania określające przyczyny współwystępowania IBS i zaburzeń psychicznych.

Słowa kluczowe: zespół jelita drażliwego, somatyzacja, choroba psychiczna